Khi tiêm chủng đưa kháng nguyên vào cơ thể kích thích sự đáp ứng miễn dịch, hệ thống miễn dịch của cơ thể đáp ứng và hoạt động tăng cường để sinh ra miễn dịch. Bên cạnh đó, cũng có những tai biến dễ gặp phải.
Các tai biến do vaccine gây ra
Tại chỗ: nơi tiêm có thể hơi đau, mẩn đỏ, hơi sưng hoặc nổi cục nhỏ. Những phản ứng này sẽ mất đi nhanh chóng trong một vài ngày, không cần phải can thiệp gì. Nếu tiêm chủng không đảm bảo vô trùng thì nơi tiêm có thể bị nhiễm trùng.

Ảnh: Sưu tầm Internet
Toàn thân: sốt hay gặp nhất, thường hết sau một vài ngày. Mỗi loại vaccine có thể gặp một số biến chứng đặc biệt: vaccine ho gà toàn tế bào có thể gây co giật, tím tái từng cơn, hội chứng não cấp, viêm não; vaccine bệnh lao (BCG) gây viêm hạch mủ tại chỗ, nhiễm vaccine bệnh lao lan tỏa; vaccine sởi, dại, quai bị có thể gây biến chứng viêm não, …
Sốc phản vệ với những biểu hiện xuất hiện ngay sau khi tiêm hoặc vài giờ sau khi tiêm:
– Mẩn đỏ, ngứa tại chỗ tiêm, ban đỏ mề đay, phù Quincke (tức là phù mạch) toàn thân.
– Mạch nhanh nhỏ, khó bắt, giảm huyết áp, tụt huyết áp.
– Khó thở (nghẹt thở) như co thắt thanh quản hoặc hen.
– Bồn chồn, hốt hoảng, sợ hãi, chóng mặt, choáng váng, vật vã, giãy giụa, co giật, hôn mê.
– Đau quặn bụng, đái dầm.
Cách phòng tránh và xử trí khi gặp tai biến
– Tuyên truyền cho gia đình để trẻ dược tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch.
– Trẻ cần được khám cẩn thận trước khi tiêm phòng.
– Đảm bảo tuyệt đối an toàn khi tiêm phòng.
– Vô khuẩn
– Kỹ thuật tiêm phù hợp (tế bào, trong da, dưới da).
– Kiểm tra chất lượng vaccine trước khi tiêm, tiêm đúng liều.
– Bảo quản vaccin đúng kỹ thuật.
– Theo dõi sát trẻ ngay sau tiêm.
– Shock phản vệ: xử trí theo phác đồ. Hướng dẫn gia đình trẻ theo dõi trẻ khi về nhà, dặn khi nào cần đưa trẻ đi khám.
Lưu ý: Cách xử trí tại chỗ khi bị shock phản vệ:
– Ngừng ngay tiêm hoặc uống vaccine.
– Nằm tại chỗ, theo dõi đường thở, làm thông đường thở, thở oxy nếu có, ủ ấm nếu mạch nhanh, chi lạnh nằm đầu thấp đo huyết áp mạch 10-15p/lần.
– Tiêm dưới da, tiêm bắp nay liều adrenalin 0.01mg/kg cho trẻ em, tiêm nhắc lại 10-15p/ lần cho tới khi huyết áp trở lại bình thường.
– Mời kíp hỗ trợ để cấp cứu tại chỗ.
– Chuyển bệnh nhi về các trung tâm cấp cứu hồi sức.